काठमाडौं । २ दिन लगातार बढेपछि बुधबार नेप्से सूचक सामान्य घटेको छ । यस दिन सूचक १३.६९ विन्दुले घटेर २६६४.४७ अंकमा आएको छ । ९ अर्ब ९० करोड रुपैयाँभन्दा बढीको कारोबार भएको छ । ३ वटा कम्पनी सकारात्मक सर्किट लेबलमा कारोबार भएका छन् । हाइड्रोपावर समूहमा उत्साह देखिएको छ ।
पछिल्ला केही दिनयता विशेषगरी यो समूहमा सकारात्मक माहोल देखिन थालेको हो । हाइड्रोपावरका राम्रा कम्पनीहरु पनि बढ्न थालेका छन् । वित्तीय सूचक सबल रहेका, कम्पनीको सुशासन पनि तुलनात्मकरुपमा सबल मानिएका कम्पनीहरुमा राम्रो वृद्धि देखिएको हो ।
बिज्ञापन
ब्याजदर निरन्तर घटेपछि हाइड्रोपावर कम्पनीहरुलाई राहत मिलेको छ । अधिकांश जलविद्युत परियोजनाहरु ऋण लिएर नै सञ्चालन भएका हुन्छन् । ब्याजदर घट्दा यी कम्पनीहरुलाई राहत मिल्छ । यसबाट मुनाफामा सुधार आउने सम्भावना बढ्छ । यसकारण पनि लगानीकर्ता हाइड्रोपावरतिर आकर्षित भएको अनुमान गरिएको छ ।
त्यस्तै, भर्खर बढ्दोक्रममा रहेको बजारमा एकैसाथ सबैं कम्पनीहरु दिनहुँ वृद्धि हुन पनि गाह्रो हुन्छ । यसआधारमा कम्पनीगत र समूहगत हुँदै विस्तारै समग्र बजार बढ्ने गर्छ । यो बुल रनअन्तर्गत पर्ने चरणहरुको एउटा विशेषता पनि हो । कुनै एउटा समूह वा कम्पनीमा राम्रो वृद्धि भएपछि मात्रै अरु सस्ता कम्पनी वा समूहतिर समेत लगानीकर्ताको ध्यान जान सक्छ ।
केही कम्पनी वा समूहहरु बढ्दै जाँदा बजारमा नयाँ लगानीकर्ताहरुको प्रवेश हुन थाल्छ । पुराना लगानीकर्ताले पनि सकेसम्म आफ्नो लगानी बढाउन थाल्छन् । बिक्री पक्षभन्दा खरिद पक्ष मजबुत हुँदै जाँदा समग्र बजार बढ्न र माथिल्लो विन्दुहरुमा टिक्न सम्भव हुने जानकारहरु बताउँछन् ।
यद्यपि, पछिल्ला केही दिनको कारोबारले समग्रमा भने बजारमा सकारात्मक मनोबल बढ्दै गएको देखिन्छ । दैनिक कारोबार हुने बजारमा सामान्य घटबढलाई स्वभाविक मान्न सकिन्छ । तर बजारको समग्र माहोल कस्तो छ ? भन्ने कुरा सबैभन्दा महत्वपूर्ण हुने लगानीकर्ताहरु बताउँछन् ।
केही दिनयताका संकेतहरु सकारात्मक देखिएको छ । असार पनि लाग्दैछ । असार, साउन, भदौ जस्ता महिनामा सेयर बजारमा प्रायः सकारात्मक माहोल नै देखिने गर्छ । त्यसो त बजार घटेको तथा साइडवेजमा गएको पनि महिनौं भइसकेको छ । यी कारणहरुले पनि समग्रमा आउने दिनहरु सकारात्मक नै हुने विश्लेषणहरु भइरहेका छन् ।
बैंकमा लगानीयोग्य नगद थुप्रिएको छ । ब्याजदर घटेको छ । पछिल्ला नीतिहरु पनि सेयर कर्जातर्फ आकर्षित गराउने वातावरण बनाएको छ । यसआधारमा ठूला तथा संस्थागत लगानीकर्ताले कर्जा लिएर सेयर बजारमा प्रवेश गर्न सक्ने आँकलनहरु भइरहेको छ । यसो हुन सकेमा बजारमा थप सकारात्मक प्रभाव देखिन सक्नेछ ।
यस्तै, केन्द्रीय बैंकले सार्वजनिक गरेको पछिल्लो तथ्यांक अनुसार अर्थतन्त्रका सूचकहरु सकारात्मक हुँर्दै गएका छन् । बाह्य अर्थतन्त्रका सूचकहरु निकै मजुबत छन् । अब आन्तरिक अर्थतन्त्रका सूचकहरु पनि क्रमशः सबल बन्दै जाने संकेत भने देखिएको छ । यसले पनि बजारमा माहोल ल्याउन भूमिका खेल्ने देखिन्छ ।
किनभने सेयर बजारमा अर्थतन्त्रको अवस्थाले पनि महत्वपूर्ण भूमिा खेल्ने विश्वास गरिन्छ । बजार बुलिस हुनुका लागि अझै बाँकी रहेका नीतिगत अवरोधहरु पनि हट्नुपर्ने हुन्छ । सहज तरिकाले सस्तो ब्याजदरमा सेयर धितो कर्जा पाउनुपर्छ । यस्तै, संस्थागत र ठूला लगानीकर्ताको प्रवेश हुन जरुरी देखिन्छ ।
यसैगरी, सूचीकृत कम्पनीहरुको मुनाफा र लाभांश क्षमता विस्तार आवश्यक हुन्छ । अर्थतन्त्रले पनि गति लिंदै जानुपर्ने देखिन्छ । यति हुन सकेमा सेयर बजारले अर्थतन्त्रको वास्तविक प्रतिनिधित्व पनि गर्न सक्नेछ ।
समग्र बजारमा तेजी आउनका लागि आधारभूतरुपमा सबल अवस्था रहेका, लाभांश वितरण क्षमता राम्रो रहेका कम्पनीहरु अघि बढ्नुपर्ने हुन्छ । तर अब विस्तारै यस्तो माहोल आउन सक्ने लगानीकर्ताले अनुमान लगाइरहेका छन् ।
धेरै नीतिगत अवरोधहरु हटिसकेको भए पनि बैंक–वित्तीय संस्थालाई अल्पकालीन कारोबार गर्न दिने व्यवस्था र व्यक्तिगततर्फ सेयर धितो कर्जाको सीमा भने अझै खुला गरिएको छैन । आगामी मौद्रिक नीतिबाट यी समस्या पनि समाधान हुने विश्वास लगानीकर्ताहरुले लिएको पाइन्छ ।
केन्द्रीय बैंकले हालैमात्र ठूला कर्जाका लागि जोखिमभार कम गरेकाले अब विस्तारै ठूला तथा संस्थागत लगानीकर्ताहरुले सेयर धितो कर्जा लिनेक्रम बढाउने अनुमानहरु भइरहेका छन् । बैंक ब्याजदर निकै तल्लो विन्दुमा झरेको छ । यतिबेला बैंकमा निक्षेप राखेर खासै ब्याज आउने अवस्था छैन । यसकारण निक्षेपकर्ताहरु विकर्षित भइरहेको देखिन्छ ।
सेयर कर्जा बढ्दै गएको बैंकरहरुले बताएका छन् । केन्द्रीय बैंकको पछिल्लो तथ्यांकले पनि यसलाई पुष्टि गरिसकेको छ । कर्जा लिएर सेयरमा लगानी गर्नेहरु बढ्दै जाँदा बजारमा सेयरको माग पनि बढ्ने र त्यसले समग्र सूचकलाई माथि लैजान सहयोग गर्ने विश्लेषण गर्न सकिन्छ ।
यस दिन ३ सय ७ कम्पनीको २ करोड २० लाखभन्दा बढी कित्ता सेयर कारोबार भएको छ । ६१ करोड ५७ लाख रुपैयाभन्दा बढीसहित कारोबार रकममा राधि विद्युत कम्पनी अग्रस्थानमा आएको छ । यसैगरी, दोस्रो र तेस्रो स्थानमा क्रमशः सानिमा माई हाइढ्रोपावर र बुटवल पावर कम्पनी परेका छन् ।
शनिबार, जेठ ३१, २०८२
